Davos toplantılarını bilirsiniz. Zenginler, yılda birkez adını yapıldığı İsviçre Kasabasından alan deyim yerindeyse” zenginler kulübü” toplantısı. Adına Dünya Ekonomik Forumu diyorlar Mayıs ayının sonlarında yapılan toplantı, iki yıl aradan sonra yüz yüze yapılan ilk toplantı oldu. Toplantıya patronlar, onların üst düzey yöneticileri, hükümet temsilcileri, politikacılar ve ekonomistler katılıyor.
Toplantıda konuşulanların özünü dünya çapında yaşanan kriz koşullarında kapitalizmin sürdürülebilir olmasına dönük tartışmalar.
Bir İngiliz’ yardım kuruluşu’ olarak adlandırılan Oxfam tarafından Davos’ta sunulan rapor, Kovid-19″ pandemisi ve Ukrayna savaşı nedeniyle gıda fiyatlarındaki artışın aşırı yoksullar kervanına 263 milyon kişinin daha eklenmesine yol açacağını söylüyor. Bu sayı, Birleşik Krallık, Fransa, Almanya ve İspanya’nın toplam nüfusuna eşdeğer olduğunu gösteriyor. Raporun başlığı ise içeriği kadar ilginç : Acıdan Faydalanmak. Dünya Bankasının 2022’de aşırı yoksullar kervanına 1 milyon 980 bin kişiyi daha ekleyeceğini açıklamıştı, benzer bir şekilde. Biz rapordan devam edelim. Son yüzyüze toplantıdan bu yana aşı şirketleri her saniyede 1000 dolar kazandı. Böylece salgın sayesinde 40 yeni dolar milyarderi ortaya çıkmış oldu. Gıda ve enerji şirketleri, karlarına 453 milyar dolar daha ekledi. Dünyadaki en zengin 20 kişinin serveti 3.1 milyar insanın servetinden fazla. Zirvenin zırvası ise ‘durumu iyileştirmek için’ önerilen zenginden daha fazla vergi önerisi. Hatta bunun için zirvenin yapıldığı otelin önünde ellerinde dövizler eylem yapan zenginler de görüldü. Çok naifler anlayacağınız. Zirvenin açılışını ise Zelenski yaptı, bu da yeteri kadar manidar.
Birazda ülkemizden örnekler vererek durumu anlamaya çalışalım. TÜİK verilerine bakarak bile durumun vehameti ortaya çıkıyor. 2022 yılının ilk çeyreğinde büyüme oranı yüzde 7.3 olurken, emeğin GSYH’den aldığı pay azalmaya devam etti. Geçen yılın ilk çeyreğinde yüzde 35.5 olan emeğin payı bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 31.5’e geriledi. Devam edersek, hane halklarının tüketim harcamaları yılın ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 19.5 arttı. İlk anda olumlu gibi gözüken bu rakam artışı, tüketim mallarında yaşanan pahalılığın bir sonucu. Dilimle karpuz, boş tost, baklava vb. döneminde vaz geçerek hayatta kalmaya çalışan emekçilerin yinede harcamalarının arttığını gösteriyor. Son bir veriyle bitirelim.TÜİK’e göre, işgücü ödemeleri, 2022 yılının birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 59,7, net işletme artığı/karma gelir ise yüde 88,1 arttı.
Kapitalizmi dünyada ve Türkiye’de “ sürdürülebilir” kılan şey, işçilerin genel olarak örgütsüz ve devrimcilerden uzak duruyor olması diyebiliriz.
