Türk Metal’in “Ölümüne çalıştık kazanacağız” başlığıyla açıkladığı TİS taslağına işçiler tepkili
130 bin aşkın metal işçisini ilgilendiren MESS grup sözleşmesi görüşmeleri öncesi Türk Metal’in “Ölümüne çalıştık kazanacağız” başlığıyla açıkladığı TİS taslağına işçiler tepkili. Çoğu işçinin anket öncesi yüzde 30 ve üzeri şıkkını işaretlediğini hatırlatan işçiler, yüzde 27 kayıpları bile karşılamaz” dedi. İşçiler sözleşmenin yenilenmesini talep etti.
Türk Metal taslağında saat ücreti 20.50 TL’nin altında olan işçilere bu ücreti geçmemek üzere 90 kuruş zam, bütün ücretlere ilk 6 ay yüzde 27, ikinci 6 ay enflasyon oranında, üçüncü 6 ay enflasyon + 1 lira, dördüncü 6 ay enflasyon oranında zam, sosyal haklarda ilk yıl yüzde 35, ikinci yıl enflasyon + 4 oranında zam” istediğini duyurdu.
Ankara’daki Arçelik fabrikasında çalışan bir işçi, “Taslağın açıklanacağını sosyal medyadan öğreniyoruz. Taslak için bizden sadece ankette görüş alındı, sonrası yok. Hiç geri dönüş bile yapılmadan, ne oldu ne bitti anlamadan sosyal medyadan duyduk. Bence 27-29 iyi ama işçiyi böyle dışarda tutarsan nasıl alacaksın bu dediğin zammı? Yalandan da olsa en azından MESS’e bu sözleşmenin 150 bin işçiyle oluşturulduğunu hissettirsen adamlar zaten verir istediğini, ama şimdi çekinecekleri bir şey yok. O yüzden 27’lere falan imzalayacaklarını zannetmiyorum” dedi.
Başka bir işçi de “Ben 35’ten başlar 27’de bitiririz diyordum. Şimdi 27’den açınca sıkıntı oldu. Sendika bize yalandan soruyor, masa başında çözüyor falan ama ben bizim de sendikayı yeterince zorladığımızı düşünmüyorum. Zorlasaydık istediklerinden değil ama mecbur kaldıkları için daha fazla dahil ederlerdi işçiyi” dedi.
Bir başka Arçelik işçisi de “27’ye bağlayabilirlerse iyi ama zannetmiyorum. Günde 1400 makineye çıktık, salgında bile kârını 3 kat arttırdı bizim fabrika. Bizim hak ettiğimiz bu mu, değil ama vereceklerinin maksimumu bu bence” dedi.
“Ücretlerimiz yüzde 40 azaldı”
Gebze’de Autoliv fabrikasında çalışan bir işçi, “Özellikle tamamlayıcı sağlık sigortasına işçiler artık olmazsa olmaz gözüyle bakıyor. Anaokulu yardımı denilmiş ama nedir nasıl olacak açıklanmamış. Birçok fabrikada 200-300 TL çocuk yardımı yapılıyor. Eğer böylesi bir yardımsa yetersiz. Ücret zammına gelince bizim gibi fabrikalarda genç işçiler fazla. Ortalaması düşük yani. Altına imza atılacak rakam yüzde 22 falan olur. Her zaman böyle olmuştur. Elektrik zammıyla bile karşılaştırsak yetersiz kalır. Anket yapıldı deniliyor ama ben fabrikalarda işçilerin yüzde 30’un altında talep ettiğini düşünmüyorum” dedi.
Gebze’deki Beyçelik’te çalışan bir işçi de “2019’da enflasyon oranı yüzde 15.18’di, yüzde 24’e imza atılmıştı. Resmi enflasyon rakamlarına bakarak yanıt verecek olursak, bu şekilde imzalanacaksa iyi. Ama gerçek enflasyon öyle olmadığı için yeterli değil. Geçtiğimiz dönemlerde de 2-3 puan oynuyordu. Şimdi de öyle düşünürsek bence yüzde 24’e imza atılacak yine. İşçinin elinden bir şey gelmez. Sendikalar imza atacak, yöneticiler ve temsilciler de işçiyi ikna etmeye çalışacak. Bizim fabrikada kripto paraya yatırım yapanlar çok, parasını kaybeden de çok. Kredi, borç derken işçinin cebinde bir şey kalmıyor. İşçiler, yeterli bulmasa da ‘Altına imza atmasalar bari’ diyor” diye konuştu.
FARBA işçisi ise şunları söyledi: “Sosyal hakları olumlu değerlendiriyorum. İşe giriş ücretlerinde bir düzenleme gelmesi iyi olmuş. İşçiler arasında uçurum derinleşiyordu. Aynı işi yapıyor olmamıza rağmen ücretler arasından dengesizlik var diye düşünüyorum. Tamamlayıcı sağlık sigortasını savunmasam da artık tüm işçilerin önemsediği bir konu haline geldi. İnsanlar kendini güvende hissetmiyor ailesini de güvende görmek istiyor. Ücretlere yapılacak zam uzun yıllarını vermiş işçilerin maaşları için iyi bizim gibi kıdemi az olan işçiler için ise çok da değişen bir şey olmayacak.”
“Anketler baz alınsa yüzde 40 derlerdi”
Kalibre Boru işçisi (Kocaeli): Bence düşük, bunun daha bir de pazarlığı var. MESS pazarlığı düşükten açacak. O yüzden bu rakamın imzalanmayacağı kesin. İyi olan yanı eş ve çocukları özel sağlık sigortasına dahil etmeleri, bu olursa bu iyi olacak.
Federal Mogul işçisi (Kocaeli): Bu işin hükümet ile Memur-Sen’in imzaladığı gibi bir orana düşeceğini düşünüyorum. Daha MESS’in teklifi var. Enflasyona göre yüzde 8 ile başlar yüzde 15 ile imzalanır. Anketler baz alınsa yüzde 40 ile taslak açıklanırdı. Çabuk unutuldu ama metal grevi gibi bir örnek var.
Federal Mogul işçisi (Kocaeli): Anladığım alacağı 17-18. Enflasyonun çok altında bitecek galiba. Bu taslakta elle tutulur hiçbir şey yok. Hayata gelen zam 2 bin lira benim sendikamın talep ettiği 700-800 lira. Bizim beklentimiz seyyanen zam yapılmasıydı. Geçen dönemde yüzdelik zam yapıldı. Saat ücreti yüksek olanlarla düşük olanlar arasındaki makas açıldıkça açıldı. Yine yüzdelik zam olursa bu makas kapanmayacak noktaya gelecek. Yine saat ücreti düşük olanlar mağdur olacak. Bana göre en az nakdi olarak 1200 lira zam gelmesi lazım maaşıma. Sendikanın da seyyanen 1700-2 bin liraya tekabül eden oranla oturması lazım masaya. 1200’ün yanına da sosyal hak olmalı. Yüzde 35 gibi bir teklif olmamalı. Zaten sosyal hakkımız ne ki yüzde 100 alsan ne olur? Bayram paraları en az ramazan 1000, kurban 2000 olmalı. İzin harçlığı, erzak, prim vb. gibi maddeler olmalı.
“Bu taslak geri çekilmeli”
BSH işçisi: Ücretlere istenen zam oranı yüzde 27. Bir de bunun pazarlık payı olacak. Bu geçen sözleşmeden dahi geri. Bu taslak ile sözleşmeye girilirse daha sözleşmenin başında yenik başlamış oluruz. Altı ay sonra asgari ücret düzeyine düşeriz. Açıklanan taslak bizim anketlerde işaretlediğimiz rakamların çok altında. Türk Metal yine kendi kafasına göre anket hazırlamış. Bu taslak MESS’e verilmemeli, geri çekilmeli. Yeni bir taslak hazırlanmalı.
B/S/H işçisi (Tekirdağ): Yüzde 2.57’lik iyileştirme kaç işçiyi ilgilendiriyor? Bir de iyileştirme rakamı çok düşük. Geçen sözleşmeden kaynaklı kayıpların karşılanması böyle olamaz. Ücretlerimiz yüzde 40 azalırken yüzde 2.57 iyileştirme komik. B/S/H kârını ikiye katlarken bizim ücretler olduğu yerde bile saymıyor. Resmi enflasyonun bile yüzde 19 olduğu yerde yüzde 27 istemek akıl kârı değil. Bunlar bizi şimdiden sattılar. Bu taslak kabul edilir değil. Geri çekilmeli.
Arçelik Elektronik işçisi (Çerkezköy): Bu taslak beklentimizin çok altında. Enflasyonun rekor kırdığı bir ortamda istenilen bu rakam çok düşük. Bir de bunun pazarlık payı var. Yüzde 27 istenirse yüzde 20’ye anca imza atarlar. En az 1000 lira zam almalıyız. Şimdi pandemiyi, krizi bahane edecekler ama işçinin krizi kimsenin umurunda değil. Bu taslak MESS’e verilmeden işçinin onayına sunulsun. Eğer geçmezse yeni taslak oluşturulsun. Sendikacılar fabrikayı gezip taslağı anlatıyorlar. Rakam ankete göre hazırlandı diyorlar. Ama kimse bu rakamları işaretlemedi. Bize yalan söylüyorlar.
