Üretici enflasyonu ise nisan ayında bir önceki aya göre yüzde 4,34, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 35,17 artış gösterdi.
Mart ayında enflasyon bir önceki aya göre yüzde 1,08’lik yükselişle yüzde 16,19 olmuştu.
AA Finans’ın gerçekleştirdiği ankete katılan ekonomistler, nisan ayında enflasyonun yüzde 1,79 artmasını bekliyordu. Ekonomistlerin nisan ayı enflasyon beklentilerinin ortalamasına (yüzde 1,79) göre bir önceki ay yüzde 16,19 olan yıllık enflasyonun yüzde 17,27’ye çıkacağı hesaplanıyordu.
Yıllık olarak en çok zamlanan ürün grupları
Yıllık en düşük fiyat artışı yüzde 3,60 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşti. Bir önceki yılın aynı ayına göre artışın düşük olduğu diğer ana gruplar sırasıyla, yüzde 9,05 ile haberleşme, yüzde 10,21 ile eğitim ve yüzde 11,03 ile giyim ve ayakkabı oldu.
Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre artışın yüksek olduğu ana gruplar ise sırasıyla, yüzde 29,31 ile ulaştırma, yüzde 22,27 ile ev eşyası ve yüzde 19,20 ile sağlık oldu
Aylık bazda fiyat değişimi
Aylık en yüksek düşüş gösteren grup yüzde 0,28 ile haberleşme oldu. Ana harcama grupları itibarıyla nisan ayında azalış gösteren diğer ana gruplar yüzde 0,03 ile ev eşyası, yüzde 0,56 ile sağlık ve yüzde 0,73 ile alkollü içecekler ve tütün oldu.
Buna karşılık artışın yüksek olduğu gruplar ise sırasıyla, yüzde 7,57 ile giyim ve ayakkabı, yüzde 2,13 ile gıda ve alkolsüz içecekler ve yüzde 2,09 ile eğitim oldu.
Sepetteki 281 ürünün fiyatı yükseldi
Nisan 2021’de, endekste kapsanan 415 maddeden, 92 maddenin ortalama fiyatında düşüş gerçekleşirken, 42 maddenin ortalama fiyatında değişim olmadı. 281 maddenin ortalama fiyatında ise artış gerçekleşti.
İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE’de 2021 yılı Nisan ayında bir önceki aya göre yüzde 1,65, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 5,44, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 18,11 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 13,82 artış gerçekleşti.
Üretici enflasyonu yüzde 35’i buldu
Yurt içi üretici fiyat endeksi (ÜFE) ise nisan ayında bir önceki aya göre yüzde 4,34, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 12,91, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 35,17 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 19,44 artış gösterdi.
İmalat enflasyonu yüzde 38
Sanayinin dört sektörünün yıllık değişimleri; madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 27,07, imalatta yüzde 38,11, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 4,50, su temininde yüzde 28,32 artış olarak gerçekleşti.
Ana sanayi gruplarının yıllık değişimleri; ara malında yüzde 42,59, dayanıklı tüketim malında yüzde 29,24, dayanıksız tüketim malında yüzde 24,97, enerjide yüzde 38,64, sermaye malında yüzde 27,24 artış olarak gerçekleşti.
Sanayinin dört sektörünün aylık değişimleri; madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 5,02, imalatta yüzde 4,55, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 2,22, su temininde yüzde 0,27 artış olarak gerçekleşti.
Ana sanayi gruplarının aylık değişimleri; ara malında yüzde 6,63, dayanıklı tüketim malında yüzde 2,05, dayanıksız tüketim malında yüzde 1,99, enerjide yüzde 3,51, sermaye malında yüzde 2,85 artış olarak gerçekleşti.
Petrol ürünleri yıllık yüzde 159 zamlandı
Yıllık en düşük artış; yüzde 4,50 ile elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı, yüzde 8,49 ile deri ve ilgili ürünler, yüzde 8,92 ile giyim eşyası olarak gerçekleşti.
Buna karşılık kok ve rafine petrol ürünleri yüzde 159,53, ham petrol ve doğal gaz yüzde 109,10, ana metaller yüzde 71,71 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.
Merkez Bankası’nın yıl sonu tahmini çok zor
Ekonomistler, son açıklanan verilerle, Merkez Bankası’nın yüzde 12 yıl sonu enflasyon tahmininin çok zor olduğunu belirtti.
Ekonomi yazarı Uğur Gürses “Ara malı maliyetinin yılın ilk 4 ayında yüzde 16 arttığı ekonomide yıllık yüzde 12 enflasyon tahminine gülerler…” değerlendirmesinde bulundu.
İktisat profesörü Fatih Özatay da “Tüketici enflasyonu yüzde 17’nin, temel enflasyon yüzde 18’in, üretici enflasyonu yüzde 35’in üzerinde. Mart sonlarına doğru gelen kur şokunun etkisi tam yok bu rakamlarda. Kısır tartışmalar bir tarafa ekonomi politikası yapanların ‘bu noktaya nasıl geldik?’ diye düşünmelerinde sayısız yarar var” dedi.
Eski Merkez Bankası Başkanı ve İYİ Parti Genel Başkan Yardımcısı Durmuş Yılmaz ise “Enflasyon gümbür gümbür geliyor deniliyordu ve geldi. TÜFE nisan TÜİK’e göre yüzde 1,68, ENAG’a göre yüzde 2,62 arttı. 12 aylık Yİ-ÜFE yüzde 35,17 oldu. Bence ENAG’ın sayısı daha gerçekçi. Zaman yok, politika yapıcıları işin ciddiyeti üzerinde düşünmeli. Bu noktaya nasıl gelindi?” diye sordu.
