Fransa’da, emeklilik yaşını 62’den 64’e çıkaran yasa tasarısına karşı alınan genel grev kararı yüzbinlerin katılımıyla gerçekleştirildi. Ülke çapındaki genel grev nedeniyle günlük yaşam durma noktasına geldi.
Sendikaların çağrısıyla çok sayıda kentte; enerji, ulaşım, eğitim ve sağlık başta olmak üzere birçok sektörde iş bırakıldı. Sendikalar ve emniyet yetkililerinin açıklamasına göre, 280’i aşkın merkezde gerçekleştirilen gösterilere bir milyondan fazla kişi katıldı.
Çok sayıda sendikayı bünyesinde barındıran Genel İş Sendikası (CGT), ülkenin ana enerji sağlayıcısı konumundaki EDF santrallerinde elektrik üretiminin 3 bin vatlık bir düşüş kaydedilmeye başladığını açıkladı. TotalEnergies’ye bağlı rafineri ve depolarda çalışanların tamamına yakını greve çıktı.
Hükümet, mevcut sistemin maddi olarak daha fazla sürdürülemeyeceğini savunuyor ve emeklilik yaşını 62’den 64’e çekmek istiyor.
Emeklilik yasasında yapılan düzenlemenin en fazla tartışma yaratan kısmı emeklilik yaşı oldu. Aynı zamanda, emeklilik maaşı için verilen katkının süresi ve miktarı da artırılıyor ve bunlar tamamlanmadan emekli maaşı alınması engelleniyor.
Kamuoyu araştırmalarına göre halkın üçte ikisi bu değişikliğe karşı. Tasarı aynı zamanda Fransız Parlamentosu’nda da ciddi bir muhalefetle karşı karşıya.
19 Ocak’ta da 1,1 milyon kişi sokaklara çıkarak, 2010’dan bu yana emeklilik yasasında tasarlanan en büyük değişimi protesto etmek üzere sokaklara çıkmıştı.
Enerji işçileri ücretsiz elektrik eylemi!
Öte yandan greve katılan enerji işçilerinin okullarına, hastanelerine ve düşük gelirli evlere ücretsiz elektrik verdiği öğrenildi.
F24’ün haberine göre enerji sektöründe devam eden grev sürecinde, Fransa’daki bazı işçiler protesto için yeni bir yol buldu. Geçtiğimiz perşembe günü, hükümet tarafından izin verilmeyen “Robin Hood” operasyonları ülke genelinde okullara, üniversitelere ve düşük gelirli hanelere ücretsiz gaz ve elektrik sağladı.
Ücretsiz enerji sağlanan tesisler arasında kamuya açık spor tesisleri, kreşler, halk kütüphaneleri, bazı küçük işletmeler ve elektriği kesilen evler de vardı.
Adını İngiliz halk kahramanı Robin Hood’dan alan “Robin des Bois” operasyonları, hükümeti Fransa’da emeklilik yaşını yükseltme planlarından vazgeçmeye zorlamak için yürütülen daha geniş çaplı bir kampanyanın parçası.
Fransa’daki en büyük işçi sendikaları konfederasyonlarından biri olan CGT’nin genel sekreteri Philippe Martinez, bedava enerji sağlamanın amacının grevci işçiler lehine “güç dengesini yoğunlaştırmak” olduğunu söyledi. Martinez, “Bu, paraları yetmediği için enerjiye hiç sahip olmayanlara enerjiyi geri vermek ve hastaneler ve okullar için enerjiyi ücretsiz hale getirmekle ilgili” değerlendirmesi yaptı.
Martinez, Çarşamba günü FranceInfo’ya yaptığı açıklamada, yoksullara vermek için zenginden çalmasıyla tanınan İngiliz’e yapılan göndermenin “yerinde” olduğunu söyledi.
Elektrik üretimi yüzde 4,4 oranında düştü
2023 yılında Fransa’da gaz ve elektrik fiyatları yüzde 15 daha artarak, uzun süredir devam eden sorunları daha da derinleştirecek. 2021 yılında Fransa’daki hanelerin dörtte biri zaten enerji faturalarını ödemekte zorlanıyordu.
CGT’nin ulusal liman ve rıhtım federasyonu, grevlerin neredeyse tüm Fransız limanlarında gerçekleştiğini ve bir çoğunun tamamen durma noktasına geldiğini söyledi.
Fransa’nın petrol endüstrisi de grev nedeniyle felç olmuş durumda. Fransız enerji devi TotalEnergies işçilerinin üyesi olduğu CGT sendikası, işçilerin yüzde 75’ten fazlasının greve katıldığını açıkladı. Ülke genelinde elektrik üretimi yüzde 4,4 oranında düştü.
Macron: Bu değişiklikler kesinlikle gerekli
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, geçen yıl yeniden seçildiği seçim kampanyasında bu değişiklikleri yapacağını açıklamıştı. Pazartesi günü de bir açıklama yapan Macron, “Avrupa’nın geri kalanıyla kendimizi kıyasladığımızda bu değişiklikler kesinlikle gerekli” dedi.
Fransa, büyük Avrupa ekonomileri arasında emeklilik yaşının en düşük olduğu ülke. Hükümet, gelecekte emeklilik sistemini finansal olarak desteklemeye devam edebilmek için bu değişikliğin yapılmasının şart olduğunu söylüyor.
Çalışma Bakanlığı’nın hesaplamalarına göre, emeklilik ödeme süresinin uzatılması ve emeklilik yaşının 64’e çekilmesi, yıllık emeklilik sistemine 17,7 milyar euroluk katkı sağlayacak. Şu an açık veren sistemde böylelikle gelir ve giderler 2027 yılında dengelenmiş olacak.
Sendikalar: ‘Zenginlerden daha fazla vergi alın!’
Konuyla ilgili birçok değişiklik önergesi veren muhalefet, sistemin işlediğini, emeklilik harcamalarının kontrol dışı olmadığını belirtirken, sendikalar, “emeklilik reformuna” adı altındaki yasa tasarısına öfkeli.
Gelir-gider dengesini sağlamanın yolunun, kazanılmış haklarına göz dikilerek değil, zenginlerden daha fazla vergi alınmasıyla mümkün olduğunu belirten sendikalar, kararlılıklarını üretimden gelen güçlerini kullanarak gösteriyorlar.
