DİSK-AR Ücret Kayıpları İzleme Raporu (Ağustos 2025) yayımlandı. Rapora göre, enflasyon ile vergilerin işçi ücretlerine yedi aylık toplam faturası en az 972 milyar lira.
Devrimci işçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR) 2025 yılı Ağustos dönemine ait Ücret Kayıpları İzleme Raporu yayımlandı. Rapora göre, enflasyon ile vergilerin işçi ücretlerine 7 aylık toplam faturası en az 972 milyar lira oldu.
Yüksek enflasyon ile adaletsiz vergi ve kesintilerinin emek gelirlerini eritmeye devam ettiğine dikkat çekilen raporda, 2025’in 7’inci ayında, brüt işçi ücretlerinin yaklaşık yüzde 40’ının vergi, kesinti ve enflasyon nedeniyle eridiği belirtildi.
Rapora göre, 2025’in ilk 7 ayında enflasyonun işçi ücretlerine birikimli faturası 525,5 milyar TL! Vergilerin birikimli faturası ise 446 milyar TL oldu!
Vergi ve enflasyonun ücretlerde yarattığı toplam kayıp 972 milyara ulaştı.
Asgari ücrete ara zam yapılmaması kayıpları büyüttü. Temmuz 2025’te asgari ücretin enflasyon karşısındaki kaybı 4.218 lira oldu.
Yılın ilk 7 ayında ortalama bir işçi ücretinin birikimli kaybı 58 bin 450 liraya ulaştı.
DİSK-AR raporu şöyle devam ediyor:
“Enflasyon ve vergi artışları işçilerin net harcanabilir ücretlerinde ciddi erimelere yol açıyor. İşçi ücretlerindeki kayıpları tekil, bireysel bazda olduğu gibi toplam ve birikimli olarak da devasa boyutlara ulaştı.
Ücretlerdeki erimeyi ela alan araştırmamızın 7’inci ayında sadece aylık değil birikimli toplam kayıpları da inceledik. Önceki raporlarımızda aylık düzeyde de ciddi boyutlara ulaştığını gördüğümüz kayıplar birikimli olarak çok daha büyük boyutlarda.
Sadece SGK kapsamındaki işçileri (yaklaşık 17 milyon) kapsayan araştırmamıza göre bir yandan enflasyon öte yandan artan vergi yükü nedeniyle harcanabilir gerçek (reel) ücretler büyük bir erozyonla karşı karşıya.
Vergi yükü
Ücretlerin yaşadığı erimenin en büyük sebeplerinden biri hızla artan vergi yüküdür. Örneğin 47.750 TL brüt ücreti olduğunu kabul ettiğimiz bir işçi (sigortalılar için ortalama ücret) Ocak 2025’te 3 bin TL’nin altında vergi öderken Temmuz ayı itibarıyla bu miktar 5 bin TL’ye yaklaştı. Vergi ve kesinti toplamı Ocak 2025’te 10.100 TL iken Temmuz 2025’te kesinti toplamı 12.129 TL’ye yükseldi.
Ortalama işçi ücretinde (47.750 TL) Ocak 2025 tarihinde enflasyon nedeniyle yaşanan kayıp 1.894 TL iken Temmuz 2025 döneminde bu miktar 6.796 TL’ye yükseldi. Vergi ve enflasyon nedeniyle (işsizlik sigortası ve SGK primi kesintisi hariç) ocak ayındaki erime 4.831 TL iken bu miktar temmuz ayında 11.793 TL’ye yükseldi. Ortalama işçi ücretinin 7 aylık birikimli erimesi ise 58.450 TL oldu.
‘Toplam kayıplar ürkütücü boyutlarda’
Toplam kayıplar ise çok daha ürkütücü boyutlarda. Sadece sigortalı işçilerin aylık enflasyon kaybı Temmuz 2025’te toplam (tüm işçiler için) 114,3 milyar TL’ye ulaşırken enflasyon ve vergi (kesintiler hariç) kaynaklı toplam erime 198 milyar TL oldu.
7 aylık birikimli erime (7 ayın toplamı) ise akıllara durgunluk verecek düzeye ulaşmış durumda. Özellikle asgari ücrete Temmuz 2025’te ara zam yapılmaması kayıpları büyüttü. Artan vergi yükü nedeniyle tüm işçiler için yaşanan 7 aylık birikimli toplam kayıp 446 milyar TL olurken enflasyonun yarattığı kayıp ise 526 milyar TL’ye ulaştı. Böylece vergi ve enflasyonun yaklaşık 17 milyon işçinin ücretlerinde yarattığı 7 aylık kayıp en az 972 milyar TL’ye ulaştı.”
‘Bu erime işçilerden sermayeye ciddi bir gelir transferi’
Raporda, ücretlerde yaşanan yaklaşık 1 trilyonluk bu erimenin, işçilerden sermaye sınıfına ciddi bir gelir transferi olduğuna dikkat çekiliyor.
Burada enflasyonun, işçilerden alıp zenginlere kaynak aktarmak suretiyle, işçi sınıfını yoksullaştıran bir emme basma tulumba işlevi gördüğü, adaletsiz vergi sisteminin ise gelir eşitsizliğini daha da derinleştirdiği vurgulanıyor.
“Gelirde adalet, vergide adalet”
DİSK-AR’ın sonuç mahiyetindeki değerlendirmesi ise söyle:
“Enflasyon ve adaletsiz vergi-kesinti yükü emek gelirlerinde büyük kayıplara yol açıyor. Uzun süredir devam eden yüksek enflasyonun ve vergi yükünün işçi gelirlerine 2025 yılının ilk yarısındaki faturası 972 milyar TL olarak tahmin edildi.
Ücretlerin sabit, fiyatların serbest olması nedeniyle emek gelirleri enflasyonun altında ezilmektedir. Hükümetin izlediği alım gücünü ve ücretleri bastırmayı amaçlayan ekonomi politikası enflasyonun faturasının emek gelirleri üzerine yüklenmesine yol açmaktadır.
Enflasyon ve adaletsiz vergi-kesinti sistemi emek gelirlerini eriterek gelir bölüşümü daha da adaletsiz hale getirmekte ve yoksulluğu artırmaktadır. Bu nedenle ücrette ve vergide adalet çok somut ve yakıcı bir taleptir.”
Kaynak: disk.org.tr / 06 Ağustos 2025
